Γνωσιακή Συμπεριφορική θεραπεία (ΓΣΘ)

Ψυχολόγος Αργύρη Ουρανία
στα Ιωάννινα


 

Η γνωστική συμπεριφορική θεραπεία είναι μια βραχεία, εστιασμένη μορφή ψυχοθεραπείας και μπορεί να εφαρμοστεί σε μια ποικιλία προβλημάτων, όπως κατάθλιψη, άγχος, φοβίες, θυμό, προβλήματα σχέσεων, κατάχρηση ή εξάρτηση από ουσίες και διατροφικές διαταραχές.

Η θεραπεία εστιάζεται στο πώς σκέφτεστε, αισθάνεστε, και επικοινωνείτε στο παρόν, παρά στις εμπειρίες της παιδικής ηλικίας. Μέσα από τη θεραπεία, τα άτομα εκπαιδεύονται στην αυτοβοήθεια, με άλλα λόγια γίνονται «θεραπευτές του εαυτού τους», και έτσι έχουν την ικανότητα να διατηρήσουν τη βελτίωση τους ακόμα κι όταν η θεραπεία τελειώσει.

Πολυάριθμες μελέτες έχουν δείξει πως η γνωστική συμπεριφορική θεραπεία είναι εξίσου αποτελεσματική με την φαρμακοθεραπεία για την κατάθλιψη, το άγχος, τις εμμονές ή άλλους φόβους.

Πως δουλεύει η ψυχοθεραπεία;
Η πρώτη εκτίμηση ή αξιολόγηση γίνεται στην αρχή της θεραπείας. Ο στόχος των πρώτων συναντήσεων (συνεδριών) είναι η συγκέντρωση πληροφοριακού υλικού για τα συμπτώματα και τα προβλήματα που πιθανόν να έχουν σχέση με κατάθλιψη, άγχος, φόβους, φοβίες, σωματικά ενοχλήματα ή που αφορούν κρίσεις, ανακατατάξεις, αλλαγές σε σημαντικούς τομείς της ζωής σου. Από κοινού με τον / την θεραπευτή θα ερευνήσετε τις προβληματικές καταστάσεις και θα θέσετε ορισμένους στόχους, με τους οποίους θα ξεκινήσετε τη θεραπεία. Αυτοί οι στόχοι είναι πολύ πιθανόν κατά την διάρκεια της θεραπείας να τροποποιηθούν.

Η συνεργασία μεταξύ θεραπευτή και θεραπευόμενου είναι σημαντική. Από κοινού θα θέσετε τους επιθυμητούς στόχους, θα καταστρώσετε το θεραπευτικό σχέδιο που θα σας βοηθήσει να ξεπεράσετε τις δυσκολίες σας και θα συμφωνήσετε για τον τρόπο αξιολόγησης της πορείας της θεραπείας σας.

Στα πλαίσια της συνεργατικής σχέσης με το θεραπευτή σου θα αποφασίσετε τα βήματα που πρέπει να γίνουν για να επιτευχθούν οι στόχοι που θα έχεις συμφωνήσει με τον θεραπευτή σου. Ο θεραπευτικός σχεδιασμός θα καθορισθεί σύμφωνα με τις ιδιαίτερες ανάγκες, τις υποχρεώσεις και την προσωπικότητά σου. Κάθε συνεδρία γνωσιακής – συμπεριφοριστικής θεραπείας διαρκεί 50 λεπτά.

Η ενεργητική συμμετοχή σου και η ανάληψη της ευθύνης για τη βελτίωση του εαυτού σου θεωρούνται απαραίτητες προϋποθέσεις για να μπορέσεις να αλλάξεις τα δυσάρεστα συναισθήματα, που επηρεάζουν τη σκέψη και τη δράση σου. Η αλλαγή επέρχεται, αφενός όταν μάθεις να αποδέχεσαι και να ανέχεσαι την άσχημη διάθεσή σου, ως ότου σταματήσει να μονοπωλεί το ενδιαφέρον σου και αφετέρου όταν θα καταλάβεις πως η δική σου ενεργητική συμπεριφορά μπορεί να σπάσει τον φαύλο κύκλο σκέψεων, συναισθημάτων και προβληματικών συμπεριφορών.


Πώς και Πού μπορώ να βρω πιστοποιημένο θεραπευτή στη Γνωστική Συμπεριφορική Θεραπεία;
Μπορείτε να βρείτε τους πιστοποιημένους θεραπευτές της Ελληνικής Εταιρείας  Εταιρείας Ερευνας της Συμπεριφοράς (Greek Association for Cognitive and Behavioural Psychotherapies) στην ιστοσελίδα https://www.eees.gr , ή να βρείτε περισσότερες πληροφορίες γι μέσα από την ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Εταιρείας για τις Συμπεριφορικές και Γνωστικές Θεραπείες (http://www.eabct.com).

Χρήσιμη Ελληνόγλωσση βιβλιογραφία που θα σας βοηθήσει να βάλετε τη ΓΣΘ στη ζωή σας.
- Kennerley, H. (1999). Ξεπερνώντας το άγχος: Ένας οδηγός αυτοβοήθειας με γνωστικές-συμπεριφοριστικές τεχνικές (Μ. Χαρίτου-Φατούρου Επιμ. Έκδ., Γ. Ευσταθίου, & Κ. Αγγελή Μτφ.). Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. (Τίτλος πρωτοτύπου: Overcoming Anxiety. Έτος πρωτότυπης έκδοσης: 1997).
- Silove, D., & Manicavasagar, V. (2000). Ξεπερνώντας τον πανικό: Ένας οδηγός αυτοβοήθειας με γνωστικές-συμπεριφοριστικές τεχνικές (Θ. Καλπάκογλου Επιμ. Έκδ., Ν. Βουλαλάς Μτφ.). Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. (Τίτλος πρωτοτύπου: Overcoming Panic. Έτος πρωτότυπης έκδοσης: 1997).
- Hope D., Heimberg R. ,Juster H., Turk C. (2009). Αντιμετώπισε το κοινωνικό άγχος. Μια γνωστική-συμπεριφορική θεραπευτική προσέγγιση – Εγχειρίδιο αυτοβοήθειας (Γκόγκα Π.,Κωνσταντινίδης Λ. Μτφ). Αθήνα: Εκδόσεις Πατάκη. (Τίτλος πρωτότυπου: Managing social anxiety: A Cognitive – Behavioral Therapy Approach. Client workbook. Έτος πρωτότυπης έκδοσης: 2004)
- Alberti., R., & Emmons, M. (2002). Δικαίωμά Σας! Ένας οδηγός για περισσότερο ισότιμες σχέσεις (Γ. Σίμος Επιμ. Έκδ., Ν. Νικολαΐδης Μτφ.). Αθήνα: Εκδόσεις Πατάκη. (Τίτλος πρωτοτύπου: Your perfect right: a guide to assertive living. Έτος πρωτότυπης έκδοσης: 1993).
- Burns, D. D. (1997). Αισθανθείτε καλά! (Γ. Σίμος Επιμ. Έκδ., Μ. Χήρα Μτφ.). Αθήνα: Εκδόσεις Πατάκη. (Τίτλος πρωτοτύπου: Feeling Good. Έτος πρωτότυπης έκδοσης: 1980).
- Beck, Α. Τ. (1996). Δεν αρκεί μόνο η αγάπη (Γ. Σίμος Επιμ. Έκδ., Χ. Μουτζούκης Μτφ.). Αθήνα: Εκδόσεις Πατάκη. (Τίτλος πρωτοτύπου: Love is never enough. Έτος πρωτότυπης έκδοσης: 1988).
- Fairburn, C. (1999). Βουλιμία, ξανακερδίστε τον έλεγχο (Γ. Σίμος Επιμ. Έκδ., Μ. Χήρα Μτφ.). Αθήνα: Εκδόσεις Πατάκη. (Τίτλος πρωτοτύπου: Overcoming binge eating. Έτος πρωτότυπης έκδοσης: 1995).
- Kaplan, H. S. (1995). Πώς να ξεπεράσετε την πρόωρη εκσπερμάτιση (Γ. Σίμος Επιμ. Έκδ. Μτφ.). Aθήνα: Εκδόσεις Πατάκη. (Τίτλος πρωτοτύπου: How to overcome premature ejaculation. Έτος πρωτότυπης έκδοσης: 1989).
- Lamagnere, F. (1999). Μανίες, φοβίες και έμμονες ιδέες (Γ. Σίμος, Επιμ. Έκδ., Μ. Χήρα, Μτφ.). Αθήνα: Εκδόσεις Πατάκη. (Τίτλος πρωτοτύπου: Manies, peurs et idees fixes. Έτος πρωτότυπης έκδοσης: 1994).

 

Χρήσιμα Βίντεο για την καλύτερη κατανόηση της ΓΣΘ θεραπείας: